ΘΕΜΑ 2: Έγκριση Προϋπολογισμού της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου Οικονομικού Έτους 2012
Θέση Νίκου Χρυσόγελου (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ):
- Πριν μιλήσουμε για τους οικονομικούς δείκτες, να υπενθυμίσω ότι και κατά τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2011 είχαμε τονίσει την ανάγκη ο προϋπολογισμός να συνοδεύεται από δείκτες αξιολόγησης που να δείχνουν την προοπτική βιωσιμότητας όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά και σε περιβαλλοντικό και κοινωνικό, να μπορούμε να διαπιστώσουμε επίσης αν η εκτέλεση του προϋπολογισμού επηρεάζει θετικά ή αρνητικά τα θέματα σύγκλισης στο εσωτερικό της περιφέρειας, τα θέματα κοινωνικής συνοχής αλλά και απασχόλησης. Κάτι τέτοιο δεν υπήρξε φαίνεται καν ως σκέψη.
- Εξετάζοντας τα οικονομικά στοιχεία μπορούμε να πούμε ότι το 2012 η Περιφέρεια Ν Αιγαίου μάλλον θα επιβιώσει οικονομικά, γιατί θα φάει από τα «έτοιμα», τα ταμειακά υπόλοιπα της προηγούμενης χρονιάς. Στο μεταξύ η κρίση απλώνεται και στο Ν Αιγαίο, αλλά και οι δραματική μείωση των πόρων του κεντρικού κράτους θα έχει επιπτώσεις ακόμα πιο σοβαρές μέσα στο 2012-2014. Την ίδια στιγμή η Περιφέρεια μένει εντελώς ευάλωτη, αφού - η κύρια παρατήρηση και διαπίστωσή μας - δεν έχει πόρους και άρα το οικονομικό της μέλλον θα είναι δυσοίωνο, αν δεν κινητοποιηθεί προς διαφορετική κατεύθυνση σε σχέση με το παρελθόν. Παρόλα αυτά η Περιφερειακή Αρχή μοιάζει να μην έχει καταλάβει ότι το σκάφος βυθίζεται. Αυτό δείχνει το γεγονός ότι παρουσιάζει έναν προϋπολογισμό για το διάστημα 2012-2014 που καμία σχέση δεν έχει με την πραγματικότητα.
Για να επιβιώσει η Περιφέρεια χρειάζεται να αποκτήσει απευθείας πρόσβαση σε ευρωπαϊκά προγράμματα, και κυρίως σε νέους τρόπους και εργαλεία χρηματοδότησης, εργαλεία πιο πράσινα (πχ πράσινα ομόλογα) και σε δικούς τους πόρους. Για να το πετύχει αυτό πρέπει να επεξεργαστεί μια στρατηγική διεξόδου από την κρίση, με έμφαση στην αποτελεσματική οργάνωσή της, την αναβάθμιση των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού της, την προώθηση βιώσιμων μορφών οικονομίας στο Ν Αιγαίο που θα της αποφέρουν και έσοδα, την ανάπτυξη δομών κοινωνικής αλληλεγγύης - κάτι διαφορετικό από την λογική πληρωμής επιδομάτων πρόνοιας ή επιδομάτων ανεργίας - που θα εξισορροπήσει σε κάποιο βαθμό την τεράστια απώλεια εισοδημάτων .
Ο προϋπολογισμός ενός Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσα από τους αριθμούς που παραθέτει δείχνει και τη συνολική οργάνωση του οργανισμού αλλά και τους προσανατολισμούς και τη στρατηγική που αυτός έχει (ή αδυνατεί να διαμορφώσει). Το πλαίσιο, επίσης, μέσα στο οποίο ο οργανισμός κινείται, ένα πλαίσιο που συνήθως θεσπίζει η κεντρική διοίκηση, διαμορφώνει εν πολλοίς και τις λειτουργίες, τις δυνατότητες και τις αρμοδιότητες του φορέα. Όμως, την εποχή της κρίσης η Περιφερειακή Αρχή θα κριθεί από την πραγματική δυνατότητά της να αναλάβει πρωτοβουλίες για να υπάρξει διέξοδος από την κρίση, τουλάχιστον για την περιφέρεια Ν Αιγαίου έστω και εάν το πλαίσιο είναι περιοριστικό.
Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση εξαγγέλθηκε και πραγματοποιήθηκε εν μέσω πανηγυρικών διακηρύξεων και τυμπανοκρουσιών για ένα διαφορετικό 2ο βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης που θα είχε καθοριστικές αρμοδιότητες και μεγάλες δυνατότητες. Σήμερα, φαίνεται ότι ξεφουσκώνει και προσγειώνεται στην σκληρή πραγματικότητα που θέλει την κεντρική εξουσία να έχει και το μαχαίρι και το καρπούζι και την Τοπική Αυτοδιοίκηση να κάνει στην ουσία τη «λάντζα» και αυτά που δε θέλει ή δεν μπορεί να κάνει η κεντρική διοίκηση. Όμως, μια τέτοια Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση είναι περιττή και προκαλεί απλά περισσότερες δυσλειτουργίες και λειτουργικές δαπάνες εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Τις αρμοδιότητες θα μπορούσε κάλλιστα να έχει ο Πρώτος Βαθμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Εάν θέλουμε να έχουμε ένα Δεύτερο Βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης που να ασχολείται με συντηρήσεις και δακοκτονίες μόνο, τότε βαδίζουμε σαφώς σε λάθος δρόμο. Η περιφερειακή αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει στρατηγικό ρόλο, με τη χάραξη και την προώθηση συγκροτημένης περιφερειακής πολιτικής,
Η Περιφέρεια διαφημίστηκε ως το θεσμικό όχημα για την πράσινη ανάπτυξη με αρμοδιότητες σε θέματα αναπτυξιακού περιφερειακού σχεδιασμού, υγειονομικά, μελέτης και υλοποίησης μεγάλων έργων, φυσικού περιβάλλοντος αλλά κυρίως ως ο θεσμός εκείνος που θα σχεδίαζε και θα έδινε τις κατευθυντήριες γραμμές για τη συνολική ανάπτυξη της κάθε περιφέρειας. Από το χαρακτηρισμό «μικροί πρωθυπουργοί» εξέλιπε το ουσιαστικό και παρέμεινε το επίθετο.
Σήμερα η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση περιορίζεται σε ένα διαχειριστικό- διακοσμητικό ρόλο ακριβώς όπως η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση μέχρι τις 31/12/2010. Όπως φαίνεται και από τον προϋπολογισμό η διάθεση των περισσοτέρων κονδυλίων αφορά είτε μισθοδοσία είτε άλλες ανελαστικές δαπάνες. Ακόμα και εκείνα τα κονδύλια που η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση έχει στη διάθεσή της για διάθεση σε επιλεκτικές δράσεις (πχ. περιβάλλον) είναι ελάχιστα και δε φαίνεται πού ακριβώς θα διατεθούν και γενικά ποια είναι η κατεύθυνση που έχει η Περιφέρεια τα επόμενα χρόνια.
Πέντε ζητήματα προκαλούν εντύπωση μελετώντας τον προϋπολογισμό:
- Πρώτον, εάν δεν υπήρχαν τα αδιάθετα από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, ο προϋπολογισμός θα ήταν σημαντικά μειωμένος. Ένα ερώτημα, επίσης, είναι γιατί δεν επενδύθηκαν αυτά τα ποσά μέσα στο 2011 και δεύτερον τι θα γίνει τις επόμενες χρονιές που δεν θα υπάρχουν τα ποσά αυτά. Στην πραγματικότητα χρησιμοποιούνται ταμειακά υπόλοιπα (9,3 εκατ περίπου στις Κυκλάδες και 26 εκατ στα Δωδεκάνησα για να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός), κατά συνέπεια το 2013 και το 2014 είναι πιθανόν να υπάρχουν σημαντικά ελλείμματα. Φαίνεται ότι θα υπάρξει μείωση του προϋπολογισμού κατά 26 εκατομμύρια το 2013 σε σχέση με το 2011 στην ΝΑ Δωδεκανήσου (το 2011 υπήρχε ταμειακό υπόλοιπο 26,6 εκατομμυρίων). Προβλέπεται, όμως, επίσης σημαντική αύξηση εξόδων με σημαντική μείωση εσόδων. Επίσης, προβλέπεται αύξηση των εσόδων από τόκους από 650.000 ευρώ το 2012 σε 676.000 το 2014! Πώς όμως θα συμβεί αυτό αφού ναι μεν το 2011 υπήρχαν έσοδα από τόκους λόγω των ταμειακών υπολοίπων, αλλά αυτά θα χρησιμοποιηθούν το 2012 για να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός;
Το δεύτερο, είναι η έλλειψη μιας εισηγητικής έκθεσης από την πλευρά του Περιφερειάρχη και της Περιφερειακής Αρχής που να δίνει μια κατεύθυνση στους στόχους της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου για τα επόμενα χρόνια. Δεν υπάρχει καμία φιλοσοφία για κρίσιμους αναπτυξιακούς τομείς στους οποίους η Περιφέρεια υποτίθεται ότι θα είχε τον πρώτο λόγο. Αλλά ούτε ακόμα και σε θέματα που είχαμε υποτίθεται αποφασίσει σε προηγούμενες συνεδριάσεις: Δεν φαίνεται να υπάρχει σχεδιασμός για τα προγράμματα Τοπικής Ολοκληρωμένης Στήριξης Προγραμμάτων Απασχόλησης που υποτίθεται μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου θα έπρεπε να έχουν ενεργοποιηθεί για να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της ανεργίας και να αξιοποιήσουν πόρους από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Δεν έχει αλλάξει επίσης η πρακτική της περιφέρειας: Ελάχιστοι πόροι θα διατεθούν για το περιβάλλον και τον πολιτισμό, πχ προβλέπονται έργα ανάδειξης πολιτισμού 200.000 ευρώ στις Κυκλάδες και για το περιβάλλον 300000 Ευρώ. Συγκριτικά ένα γήπεδο 5Χ5 χαμηλής συνήθως αισθητικής, από τα πολλά που χρηματοδοτήθηκαν από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις κοστίζει 160.000 (πχ περίπτωση Κύθνου). Ενώ προβλέπονται 12 εκατομμύρια ευρώ για οδικά έργα ΚΑΠ οδοποιίας, ιδιαίτερα χαμηλός είναι και ο προϋπολογισμός για δράσεις κοινωνικής μέριμνας. Στον προϋπολογισμό δεν προβλέπεται το παραμικρό κονδύλι για παρακολούθηση των επιπτώσεων από ναυάγιο Sea Diamond.
- Τρίτον, φαίνεται από τις προβλέψεις για τα επόμενα έτη ότι η Περιφέρεια θα κινηθεί στις ίδιες γραμμές και θα έχει τις ίδιες επιδιώξεις. Ο προϋπολογισμός έτους 2012 και οι εκτιμήσεις για τα έτη 2013 και 2014 συντάχθηκαν όσον αφορά το ύψος των, με βάση κυρίως τις επιχορηγήσεις που δόθηκαν από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) για το οικ. έτος 2011. Στον προϋπολογισμό δεν διαφαίνεται καν η υποψήφια ότι υπάρχει βαθιά δημοσιονομική και οικονομική κρίση στη χώρα που επηρεάζει και τον προϋπολογισμό της Περιφέρειας. Από τον ίδιο τον προϋπολογισμό διαπιστώνονται όμως πλευρές της κρίσης. Πχ προβλέπονται έσοδα 350.000,00€ από είσπραξη τελών άδειας και τέλη μεταβίβασης αυτοκινήτων, ποσό σημαντικά χαμηλότερο από την πρόβλεψη του έτους 2011, αφού οι αγορές νέων οχημάτων λόγω της οικονομικής συγκυρίας έχουν σημαντικά μειωθεί. Πώς θα επηρεάσει την Περιφέρεια Ν Αιγαίου η μείωση των πόρων προς την αυτοδιοίκηση ύψους 500 εκατομμυρίων Ευρώ που περιλαμβάνεται στον προϋπολογισμό του 2012 που έχει καταθέσει η τρικομματική κυβέρνηση στη Βουλή; Επίσης, η απουσία κάποιας εισηγητικής έκθεσης με στόχους μας επιβεβαιώνει ότι η Περιφέρεια θα παραμείνει ο ενδιάμεσος της κεντρικής εξουσίας και της κοινωνίας χωρίς καμιά ουσιαστική αρμοδιότητα και χωρίς κανένα συνεκτικό σχέδιο για τον τόπο μας. Για παράδειγμα, στο θέμα της μισθοδοσίας, απλώς αναφέρει ένα ποσό, ύψους 16.224.263,12 €, χωρίς να αναφέρεται το πώς επηρεάζεται η ζωή των υπαλλήλων της περιφέρειας και το πώς θα μπορέσουν οι εργαζόμενοι να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους με τις δραματικές περικοπές των εισοδημάτων που έχουν ενώ το κόστος ζωής παραμένει υψηλό, ιδιαίτερα στον δικό μας νησιωτικό χώρο!
- Τέταρτον, σε σχέση με την τριετή πρόβλεψη, ο προϋπολογισμός έχει συνταχθεί λες και δεν συμβαίνει τίποτα, ότι δεν υπάρχει δημοσιονομική κρίση ούτε οικονομική κατάρρευση. Για παράδειγμα, προβλέπονται αύξηση των εσόδων από Κεντρικούς Αυτοτελής Πόρους και κρατική ενίσχυση και Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων τη στιγμή που όχι μόνο δεν έχουν πληρωθεί τα χρήματα από την κεντρική διοίκηση προς την Περιφέρεια αλλά έχουν γίνει και σημαντικές περικοπές και η τάση είναι για μείωση. Από πού αντλεί η Περιφερειακή Αρχή της «αισιοδοξία» της όταν όλα τα στοιχεία συνηγορούν περί του αντιθέτου; Δεν βλέπουμε όμως έστω προσπάθειες αναζήτησης νέων εργαλείων χρηματοδότησης τη στιγμή που τα κρατικά έσοδα αδυνατούν να στηρίξουν τις ανάγκες της περιφέρειας.
- Πέμπτο και ιδιαίτερα σημαντικό: Η Περιφέρεια δεν έχει παρά ελάχιστους δικούς της πόρους από επιχειρηματική ή άλλη δραστηριότητα και παροχή υπηρεσιών (120.000 ευρώ το 2012 που προβλέπεται να αυξηθούν σε 124.000! ευρώ το 2014), ενώ προβλέπονται μηδέν έσοδα από ευρωπαϊκά προγράμματα (πέρα από ΕΣΠΑ), μια και δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα μια αποτελεσματική ομάδα που να μπορεί να υποβάλλει προτάσεις για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση πέρα από αυτές που της προτείνουν άλλοι φορείς. Μειώνονται φυσικά και τα έσοδα της από μεταβίβαση ΙΧ αφού μειώνονται οι αγορές αυτοκινήτων λόγω της κρίσης. Όπως είχαμε εξηγήσει ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ, ένα από τα σημαντικά επιχειρήματά μας για την ανάγκη να συμμετάσχει ενεργά στην προώθηση συμμετοχικών εταιριών παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ θα είναι ακριβώς για να έχει έσοδα δικά της η περιφέρεια αλλά και η περιφερειακή αυτοδιοίκηση.
Ένα θετικό στοιχείο είναι όπως αναφέρεται στην εισήγηση ο «απώτερος στόχος του περιορισμού του κόστους των λειτουργικών δαπανών (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ύδρευση, ενοίκια, καθαριότητα, καύσιμα, επισκευές, εκτός έδρας κλπ) στο 1/3, ο οποίος έχει καταστεί εφικτός και θα ολοκληρωθεί μετά την έκδοση του νόμου για την κατάργηση των Γραφείων Εκπαίδευσης στις Περιφερειακές Ενότητες».
ΘΕΜΑ 3: Επαναληπτική ψηφοφορία για την επιλογή του Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης σύμφωνα με το άρθρο 179 του ν.3852/2010
Θέση Νίκου Χρυσόγελου (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ):
Δυστυχώς το θέμα αυτό επαναλαμβάνεται σταθερά σε κάθε συνεδρίαση χωρίς να δημιουργούνται προϋποθέσεις για την επιλογή Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης.
ΘΕΜΑ 10: Υποβολή πρότασης για έγκριση στο ΕΣΠΑ των έργων:
- Αλιευτικό Καταφύγιο στον Απόλλωνα Νάξου
Θέση Νίκου Χρυσόγελου (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ):
Είναι γεγονός ότι ορισμένοι κάτοικοι της περιοχής ελπίζουν ότι η ένταξη του έργου «αλιευτικό καταφύγιο στον Απόλλωνα Νάξου» θα μπορούσε να αναζωογονήσει την περιοχή, που μάλλον έχει πέσει σε κρίση. Ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ όμως, έχοντας μελετήσει το θέμα και στοχεύοντας σε ένα μοντέλο ευημερίας της περιοχής μέσα από ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προστασίας και ανάδειξης της περιοχής του Απόλλωνα και των άλλων χωριών της περιοχής αυτής της Νάξου, καλούμε το Περιφερειακό Συμβούλιο να μην λάβει βιαστικές αποφάσεις για ένταξη του έργου για χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ. Αντιπροτείνουμε – παρά την πρόσφατη απόρριψη της προσφυγής από το ΣΤΕ- να υπάρχει ένας ουσιαστικός διάλογος για να επανεξεταστούν οι προτεραιότητες για την περιοχή συνολικά, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας κατάλληλου αλιευτικού καταφυγίου, προστασίας της παραλίας, διατήρησης και ανάδειξης του αρχαιολογικού πλούτου και αντιμετώπσιης του προβλήματος επεξεργασίας των λυμάτων με κατάλληλα συστήματα (η υπάρχουσα εγκατάσταση δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα θα έλυνε, λόγω άστοχου σχεδιασμού και κακής λειτουργίας του). Να σημειώσουμε ότι και με ερωτήσεις και επερωτήσεις που έχουμε καταθέσει (αλλά δεν έχουν απαντηθεί μέχρι σήμερα), επισημαίνουμε τους κινδύνους που προκύπτουν από αστοχίες στον σχεδιασμό και την πολύπλευρη εξέταση ενός έργου, όπως είναι ένα «αλιευτικό καταφύγιο» (συνήθως με τον όρο αυτό καλύπτονται διαφορετικά έργα και όχι έργα για την προστασία επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών).
Επισημαίνουμε τα προβλήματα που καθιστούν το έργο προβληματικό και είναι πιθανόν να υπονομεύσουν την δυνατότητα μακροχρόνιας ευημερίας της περιοχής του Απόλλωνα:
- Η μελέτη του έργου δεν εξετάσει εναλλακτικές θέσεις ως προς την θέση και τη διεύθυνση του κυματοθραύστη ή/και τον αριθμό των απαραίτητων κυματοθραυστών, αλλά βασίζεται σε ένα υφιστάμενο έργο που υλοποιήθηκε χωρίς μελέτη και μεγάλο μέρος του, καταστράφηκε αμέσως μετά την κατασκευή του (36 από τα αρχικά 100μ).
- Η έλλειψη εναλλακτικών λύσεων μας κάνει επιφυλακτικούς κατά πόσο το προτεινόμενο έργο είναι η βέλτιστη λύση ως προς το θέμα της υποβάθμισης του τοπίου, της συμβατότητας με το οικιστικό και φυσικό περιβάλλον της περιοχής και του οικισμού και της οπτικής επαφής του οικισμού και της παραλίας με τον θαλάσσιο ορίζοντα.
- Η απαραίτητη για την εξέταση των εναλλακτικών θέσεων ακτομηχανική μελέτη εκπονήθηκε εκ των υστέρων και αναγκαστικά εξέτασε ΜΟΝΟ τη μία και μοναδική θέση και διεύθυνση που πρότεινε η Μελέτη. Επιπλέον, στα πλαίσια της Ακτομηχανικής Μελέτης δεν έγιναν οι απαραίτητες ρευματομετρήσεις ούτε χρησιμοποιήθηκαν αξιόπιστα μετεωρολογικά και υδρογραφικά δεδομένα για την περιοχή, τα οποία δεν έχουν ποτέ μετρηθεί. Επίσης η Ακτομηχανική Μελέτη αντιμετώπισε πρόχειρα το θέμα των πλημμυρικών παροχών του χειμάρρου που εκβάλλει στην περιοχή του όρμου του Απόλλωνα (χωρίς δηλαδή εκτίμηση της παροχής του) και αγνοώντας την παράνομη εκτροπή του. Αστοχία στη ακτομηχανική μελέτη μπορεί, όμως, να οδηγήσει σε φαινόμενα έντονης διάβρωσης, όπως έγινε πχ με την κατασκευή του «αλιευτικού καταφυγίου» στον Πλατύ Γυαλό της Σίφνου.
- Η βασική μας, όμως, διαφωνία για το έργο είναι ότι μέρος του (ο αντιπροσαμμωτικός μόλος) καταστρέφει ένα μνημείο, τον αρχαίο μόλο, του οποίου την κήρυξη έχει ζητήσει εδώ και δύο χρόνια η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων από το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Νοτίου Αιγαίου. Σημειώνουμε εδώ ότι η απόφαση του ΣΤΕ δεν έλαβε υπ΄ όψη της το γεγονός αυτό. Επισημαίνουμε,, όμως ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός, ούτε το ενδεχόμενο νέας προσβολής του έργου και απώλειας των σχετικών πόρων που θα διατεθούν στο έργο. Κατά τη γνώμη μας, με βάση το γεγονός αυτό, δεν διαθέτει την απαραίτητη ωριμότητα.
Η πρόταση μας είναι να υιοθετηθεί και να προωθηθεί άμεσα νέα, εναλλακτική διαδικασία για την προώθηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου προστασίας και ανάδειξης της περιοχής που:
- αναδεικνύει, αποκαλύπτει και προστατεύει τον αρχαιολογικό πλούτο της περιοχής (λατομείο, Κούρος, αρχαίος μόλος), αναστηλώνει /αναδεικνύει τον αρχαίο μόλο κι ενθαρρύνει την επίσκεψη και οργανωμένη ξενάγηση όχι μόνο περαστικών τουριστών αλλά και ομάδων από αρχαιολογικές σχολές, μαθητών και φοιτητών κα
- επανασχεδιάζει την επεξεργασία των λυμάτων, ίσως σε άλλη καταλληλότερη τοποθεσία και πιθανόν με τη χρήση φυσικών μέσων (φυτά και φίλτρα άμμου-χαλικιών), ώστε να αντιμετωπιστεί ένα σοβαρό πρόβλημα της περιοχής,
- προωθήσει δίκτυο μονοπατιών που να συνδέουν τον Απόλλωνα με τα άλλα χωριά της περιοχής,
- σχεδιάζει αλλά με σωστό τρόπο ένα έργο κατάλληλο πραγματικά για την προστασία των σκαφών της περιοχής, που όμως βασίζεται σε:
- επί τόπου μετρήσεις ρεμάτων και κυμάτων και μετεωρολογικών δεδομένων (κάτι που θα έπρεπε ήδη να έχει γίνει, και εδώ υπάρχουν ευθύνες),
- μελέτη εναλλακτικών λύσεων ως προς τη θέση, τη διεύθυνση, τον αριθμό και το υλικό των απαιτούμενων κυματοθραυστών, ώστε να μην καταστραφεί ο αρχαίος μόλος,
- διερεύνηση της δυνατότητας επαναφοράς του χειμάρρου στην αρχική του κοίτη (νοτιότερα) προκειμένου η φερτή ύλη να μη διαχέεται σε ολόκληρο τον όρμο
ΘΕΜΑ 12: Έγκριση σχεδίων Προγραμματικών Συμβάσεων Νομού Δωδεκανήσου:
Τα σχέδια προγραμματικών συμβάσεων έχουν πάρα πολύ ασάφεια και διαφαίνεται πλήρης αβεβαιότητα για το αν θα μπορέσουν να εξευρεθούν οι πόροι που απαιτούνται για να ολοκληρωθούν τα έργα που αφορούν στις προγραμματικές συμβάσεις, με δεδομένα τα προβλήματα που έχει τόσο ο προϋπολογισμός για το 2012 που έχει κατατεθεί από την Περιφέρεια όσο και αντιστοίχως ο προϋπολογισμός του Δήμου Ροδίων για το 2012.
Παλαιό νοσοκομείο:
Η μεταστέγαση στο νέο νοσοκομείο (2000) έγινε χωρίς πρόβλεψη για το τι θα γίνουν και πώς θα φυλαχτούν οι παλιές εγκαταστάσεις με αποτέλεσμα να έχουμε εικόνες καταστροφής και εγκατάλειψης αλλά και πλιάτσικο στην δημόσια περιουσία, την ιστορία και τις μνήμες της πόλης και του χώρου. Από την άλλη τα στοιχεία της σπατάλης είναι έκδηλα αφού μηχανήματα και εξοπλισμός που υπάρχουν ακόμα εγκαταλειμμένα δεν έχει υπάρξει πρόβλεψη να μεταφερθούν από τους χώρους του εγκαταλειμμένου νοσοκομείου σε ιατρεία των νησιών ή σε άλλα νοσοκομεία. Το σημαντικό, ιστορικό αυτό κτίριο της Ρόδου ρημάζει και κάτι πρέπει να γίνει. Το ερώτημα, όμως, τι πρέπει να γίνει ώστε να διατηρηθεί το σημαντικό αυτό αρχιτεκτονικό και πολιτιστικό μνημείο και να ενταχθεί λειτουργικά σε ένα σχέδιο αναβάθμισης της πόλης;
Στην ουσία βέβαια μιλάμε για τρία κτήρια. Το παλιό ιταλικό νοσοκομείο Regina Elena (ολοκλήρωση εργασιών 1938), τα κτήρια που κατασκευάστηκαν μετά το 1948 όταν το νοσοκομείο ονομάστηκε "Βασίλισσα Όλγα" και τα πιο πρόσφατα και άσχημα που κατασκευάστηκαν ως το 1992. Όπως είναι γνωστό, η αρχική απόφαση ήταν να γίνει πάρκο πρωτοβάθμιας περίθαλψης με μεταστέγαση των υγειονομικών και διοικητικών υπηρεσιών των ασφαλιστικών ταμείων (ΙΚΑ) που αντιμετωπίζει στεγαστικό πρόβλημα εδώ και πολλά χρόνια. Η ιδέα εγκαταλείφθηκε, υπήρξαν άλλες προτάσεις και πιο πρόσφατα αποφασίστηκε να μεταφερθούν τα δικαστήρια τα οποία τώρα βρίσκονται στα ιταλικά κτήρια στο Μανδράκι που δεν είναι λειτουργικά. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν υγειονομικές υπηρεσίες της Περιφέρειας και το νέο κτήριο του Ιατρικού Συλλόγου. Αυτά τα δύο είναι αρκετά όμορφα κομμάτια αφού στην ουσία αφορούν "αποκατάσταση" των παλιών κτηρίων. Επίσης, σε άλλα σημεία στεγάζονται ο ΟΚΑΝΑ, ο Ερυθρός Σταυρός και η Επαγγελματική Σχολή (ΕΠΑΣ) βοηθών νοσηλευτών, ο Οργανισμός Πρόνοιας κα.
Μαζί με το σχέδιο Προγραμματικής Σύμβασης θα έπρεπε να παρουσιαστεί στο Περιφερειακό Νοσοκομείο ένα αναλυτικό σχέδιο για τι πρόκειται να γίνει το κτίριο, τι χρήσεις θα έχει, να παρουσιαστεί ένα όραμα για τον χώρο. Πολύ περισσότερο που τόσα χρόνια υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για το μέλλον του χώρου. Θα συνεχιστεί η τμηματική παραχώρηση / «σαλαμοποίηση» του κτιρίου; Υπάρχουν οι αδειοδοτήσεις για την αλλαγή χρήσης– (αφού το κτίριο ανήκει στο Υπουργείο Υγείας και έχει παραχωρηθεί για 60 χρόνια στο Δήμο κατά χρήση με ΚΥΑ αλλά με συγκεκριμένους όρους). Οποιαδήποτε αλλαγή δε πρέπει να έχει εγκριθεί; Έχει γίνει κάτι τέτοιο; Υπάρχει τεκμηριωμένη οικονομοτεχνική μελέτη για το πώς θα διαμορφωθεί ολόκληρος ο χώρος του νοσοκομείου με ανάδειξη των ιδιαίτερων αρχιτεκτονικών του στοιχείων ιταλοκρατίας και ελληνοκρατίας ενταγμένων μάλιστα στον γύρο χώρο. Έχει εξεταστεί η προοπτική να κατεδαφιστούν τα νεότερα (του 1982-1992), ώστε να αναδειχτούν τα παλαιότερα κτίρια και ο χώρος που θα απελευθερωθεί να δοθεί για χρήση στους πολίτες ως ελεύθερος χώρος; Έχει εξεταστεί η περίπτωση – εφόσον πράγματι υπάρχουν χρήματα για το έργο – να πάνε τα χρήματα στην αποκατάσταση διατηρητέων κτηρίων ιδιοκτησίας του Δήμου που τώρα ερειπώνουν όπως αυτό απέναντι από το παλαιό νοσοκομείο.
Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπάρχει τόση ασάφεια στην οικονομική πρόβλεψη από πλευράς Δήμου και Περιφέρειας. δηλαδή ίσως η χρηματοδότηση να προέλθει από από ΣΑΤΑ ίσως από την Περιφέρεια πάλι. Κινδυνεύει το έργο να μείνει στον αέρα.
Ποδηλατόδρομος:
Θέση Νίκου Χρυσόγελου (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ):
Είμαστε κατ’ αρχάς θετικοί για τον ποδηλατόδρομο, αλλά αν υπάρχουν ακόμα κάποια χρήματα στον προϋπολογισμό της Περιφέρειας για το 2012, ώστε να μπορεί να συνεισφέρει στην έναρξη των εργασιών για τον ποδηλατόδρομο, είναι εντελώς αόριστο το ποιος (Περιφέρεια ή Δήμος;) θα βάλει τα υπόλοιπα χρήματα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του έργου. Με δεδομένο ότι και ο προϋπολογισμός του Δήμου Ροδίων είναι μάλλον «εικονικός», όπως δήλωσε και ο αρμόδιος αντιδήμαρχος, από πού πραγματικά θα εξευρεθεί το υπόλοιπο ποσό; Θα θέλαμε να μάθουμε επίσης, αν τα έργα που προτείνονται μέσω των προγραμματικών συμβάσεων έχουν περιληφθεί πραγματικά ως κόστος στους αντίστοιχους προϋπολογισμούς της Περιφέρειας Ν Αιγαίου και του Δήμου Ροδίων για το 2012.
Ενεργειακό Γραφείο:
Θέση Νίκου Χρυσόγελου (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ):
Έρχεται προς συζήτηση ένα σχέδιο προγραμματικής σύμβασης χωρίς να υπάρχει ένα σχέδιο για το πώς θα λειτουργήσει και με ποιο προσωπικό το Ενεργειακό Γραφείο για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις για τις οποίες θα δοθούν τα 200.000 Ευρώ. Από την άλλη ο Δήμος Ροδίων, που συμμετέχει στο Ενεργειακό Γραφείο, διαθέτει μεγάλο αριθμό προσωπικού και μάλιστα πάνω από 80 μηχανικούς, είναι όμως αυτό το προσωπικό σε θέση να συνεργαστεί με το Ενεργειακό Γραφείο, να ανταποκριθεί σε νέους ρόλους όπως είναι η σύνταξη μελετών, η ωρίμανση έργων ή η παρακολούθηση της πορείας; Πάντως δεν έχει έρθει στο Περιφερειακό Συμβούλιο μαζί με το Σχέδιο Προγραμματικής Σύμβασης και ένας σχεδιασμός για να πειστούμε ότι το ενεργειακό γραφείο μόνο του ή σε συνεργασία τυχόν με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Ν Αιγαίου και του Δήμου Ροδίων μπορεί να εκπληρώσει τόσο τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον τίτλο του όσο και για την ωρίμανση, υποβολή και παρακολούθηση των έργων του ΕΣΠΑ.
Εθνικό Θέατρο:
Θέση Νίκου Χρυσόγελου (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ):
Υπάρχει εργολαβία σε εξέλιξη, ενταγμένη στο «Θησέα» που όμως έχει σταματήσει απ’ ότι φαίνεται. Προσφάτως ανακοινώθηκε ότι αποφασίστηκε η αξιοποίησή του, χωρίς να ανακοινωθεί πώς. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να ξεκαθαριστεί τι γίνεται με την προηγούμενη εργολαβία γιατί μπορεί να υπάρξει πρόβλημα με τη νομιμοποίηση της δαπάνης.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά το έργο της εξωτερικής αποκατάστασης και της εσωτερικής ανακαίνισης του κτηρίου είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα «Θησέας» με συνολικό προϋπολογισμό 6.5 εκατομμυρίων ευρώ: 1.5 εκ. ευρώ για τις εργασίες στο εσωτερικό του κτηρίου και πέντε εκατομμύρια ευρώ για τις εξωτερικές ανακαινίσεις. Ποιο είναι το κόστος αποκατάστασης όμως;
Το έργο είχε ξεκινήσει τον Φεβρουάριο του 2010 και ενώ είχε ανακοινωθεί ότι επρόκειτο να είχε ολοκληρωθεί τον Μάρτιο 2010, έρχεται τώρα να προταθεί η χρηματοδότησή του εν μέρει από την Περιφέρεια.
Για τα θέματα των αφαλατώσεων σε διάφορα νησιά (Χάλκης, Κουφονησίου):
Θέση Νίκου Χρυσόγελου (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ):
Πώς καθορίζονται οι προτεραιότητες της Περιφερειακής Αρχής; Πριν συζητήσουμε στο Περιφερειακό Συμβούλιο με ολοκληρωμένο τρόπο, έρχεται ξανά με εντελώς αποσπασματικό τρόπο και χωρίς την απαραίτητη συζήτηση σε βάθος πρόταση για προώθηση αφαλατώσεων σε 2 νησιά άμεσα και αν κρίνουμε από όσα έχουν ειπωθεί κατά διαστήματα και σε άλλα νησιά αργότερα. Απουσιάζει, όμως, ένα συνεκτικό σχέδιο για τη βιώσιμη διαχείριση των υδατικών πόρων συνολικά στην περιφέρεια αλλά και σε κάθε νησί όπως και μια αξιολόγηση της εμπειρίας από την ύπαρξη και λειτουργία αφαλατώσεων σε κάποια νησιά. Καταθέσαμε σχετική ερώτηση προσφάτως που αφορά ένα σύνολο θεμάτων που σχετίζονται με το νερό, με αφορμή και τη συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο για ένταξη στο ΕΣΠΑ των αφαλατώσεων. Θα έπρεπε να έχουν κατατεθεί προτάσεις για τις υπάρχουσες εναλλακτικές λύσεις σε θέματα νερού και να υπάρχει αξιολόγησή τους από περιβαλλοντική, οικονομική, τεχνική πλευρά. Συνεχίζοντας μια λανθασμένη πολιτική, προτείνονται κάποια έργα αποσπασματικά, χωρίς να έχουν διερευνηθεί όλες οι παράμετροι που σχετίζονται με αυτά.
Η αφαλάτωση δεν θα έπρεπε να είναι παρά η τελευταία λύση, εφόσον θα είχε εφαρμοστεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης των νερών και είχε επιτευχθεί σημαντική εξοικονόμηση και επαναχρησιμοποίηση του νερού, η μέγιστη συλλογή και χρήση του βρόχινου νερού και γενικά είχε αναπτυχθεί μια νέα κουλτούρα για το νερό– με ρίζες όμως στη σοφία της διαχείρισής του στα νησιά μας. Αν επιλεγούν τελικώς στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης του νερού και αφαλατώσεις, αυτές θα πρέπει να συνδυάζονται με την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η συντήρηση και η λειτουργία των αφαλατώσεων απαιτεί και εξειδικευμένο προσωπικό αλλά και έχει σημαντικό κόστος. Ποιος θα το καλύψει και που θα βρεθεί το προσωπικό για την καθημερινή λειτουργία της αφαλάτωσης; Πριν από λίγο καιρό είχα καταθέσει ερώτηση για το θέμα του βιολογικού καθαρισμού στο Κουφονήσι. Δεν απαντήθηκε αλλά κυρίως δεν άλλαξε τίποτα. Όπως ανέφερα και στην ερώτηση, ξοδεύτηκαν πάνω από 1.300.000 ευρώ για την κατασκευή της μονάδας, αλλά δεν υπάρχει ένας εργαζόμενος που να μπορεί να την λειτουργήσει, με αποτέλεσμα αυτή να απαξιώνεται και τα χρήματα να έχουν πάει χαμένα. Αν λειτουργούσε σωστά η επεξεργασία των λυμάτων στην μονάδα του βιολογικού καθαρισμού, θα μπορούσε το νησί να επαναχρησιμοποιεί το νερό για κάποιες ανάγκες που δεν απαιτούν πόσιμο νερό. Εξετάστηκε αν με τα λεφτά που θα πάνε για την μονάδα αφαλάτωσης, θα μπορούσαν να υπάρξουν άλλες λύσεις, όπως πχ εγκατάσταση σε όλα τα σπίτια και τα ξενοδοχεία υδραυλικών συστημάτων και συσκευών που περιορίζουν την σπατάλη νερού, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση νερού; Σε τελευταία ανάλυση γιατί επιλέγονται αυτές οι αφαλατώσεις και όχι συστήματα που να συνδυάζονται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας;
Ποιος εξέτασε τι σημαίνει για μικρούς δήμους η εγκατάσταση μιας αφαλάτωσης; Υπάρχει από την άλλη δυνατότητα της Περιφέρειας Ν Αιγαίου να στηρίξει με τεχνογνωσία και προσωπικό τους μικρούς δήμους σε θέματα διαχείρισης νερού και λειτουργίας των αφαλατώσεων; Μήπως μετά τους βιολογικούς καθαρισμούς δημιουργηθεί και μια σειρά αφαλατώσεων που θα μας υπενθυμίζουν την έλλειψη σχεδιασμού και οργάνωσης που μας διακρίνει ως χώρα; Κατά πόσον έχει ληφθεί υπόψη ότι Δήμοι που έχουν εγκαταστήσει μονάδες αφαλάτωσης έχουν προβλήματα συντήρησης και λειτουργίας τους όσο και μεγάλη κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος που σημαίνει έκρηξη στους λογαριασμούς της ΔΕΗ που πληρώνουν οι Δήμοι, κόστος που είτε οδηγεί σε μεγάλα χρέη τους δήμους είτε αυξάνει το κόστος για τα νοικοκυριά. Οι αφαλατώσεις είναι περιβαλλοντικά και οικονομικά η χειρότερη λύση για να προμηθεύεται κάποιος νερό που θα το χρησιμοποιεί μετά για πότισμα ή σε οικοδομές.
Για τα θέματα των πολυδύναμων ιατρείων (Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο Κουφονησίων Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο νήσου Κάσου):
Θέση Νίκου Χρυσόγελου (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ):
Δεν μπορεί κάποιος να πει όχι στην κατασκευή ιατρείων στα νησιά. Το …πρόβλημα είναι, όμως, ότι χρειάζεται προσωπικό που θα προσφέρει τις υπηρεσίες του στους νησιώτες για να έχει νόημα η κατασκευή των ιατρείων. Οι τεράστιες ελλείψεις που υπάρχουν σχεδόν σε όλα τα νησιά στα θέματα πολιτικών για την υγεία και στελέχωσης των υπηρεσιών δεν αντιμετωπίστηκαν, αν και πέρασαν 5 μήνες από την σχετική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου στις 1/8 στη Νάξο με τη συμμετοχή και εκπροσώπων του υπουργείου. Έχει νόημα να ξοδεύονται χρήματα και να γίνονται κτίρια αλλά να μην υπάρχει προσωπικό μέσα σε αυτά, όπως ήδη συμβαίνει σε διάφορα νησιά; Υπάρχει ένα σχέδιο και δεσμεύεις ότι στην Κάσο και στο Κουφονήσι θα υπάρχει το αναγκαίο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό;
Νίκος Χρυσόγελος
Επικεφαλής «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ» Ν Αιγαίου
Περιφερειακός Σύμβουλος, Γραμματέας του Περιφερειακού Συμβουλίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου